देशातील केंद्र सरकार सर्व वर्गाचे हित लक्षात घेऊन अनेक योजना राबवत आहे. या भागात नवजात बालकांपासून ते वृद्धांसाठी योजना सुरू केल्या आहेत (Senior Citizen Scheme). या योजनांतर्गत लोकांना सरकारकडून व्याज (Interest) स्वरूपात किंवा थेट मार्गाने आर्थिक (Financial) मदत दिली जाते. या क्रमाने, सरकारने गर्भवती महिला आणि नवजात शिशूंच्या आरोग्यासाठी एक योजना सुरू केली आहे. ज्या अंतर्गत महिलांच्या बँक (Bank Loan) खात्यावर 6000 रुपये पाठवले जातात.
जननी सुरक्षा योजना
जननी सुरक्षा योजनेंतर्गत, दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबातील गरोदर महिलांची योग्य प्रसूतीसाठी सरकार शहरी महिलांना रु.1000 आणि ग्रामीण भागात राहणा-या महिलांना रु.1400 ची आर्थिक (Financial) मदत पुरवते. या योजनेसाठी दरवर्षी सुमारे 1600 कोटी रुपयांचे बजेट तयार केले जाते. 19 वर्षे किंवा त्यावरील महिला या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात. लहान मुलांना आर्थिक सुरक्षा (Financial Security) आणि पुरेसे पोषण देण्याच्या उद्देशाने ही योजना सुरू करण्यात आली आहे. या योजनेअंतर्गत गर्भवती महिलांना प्रसूतीनंतर आर्थिक (Finance) मदत दिली जाते.
कोणाला मिळतो लाभ?
जननी सुरक्षा योजनेंतर्गत गरीब कुटुंबांना लाभ दिला जातो. या योजनेत (Agri News) सरकारी आरोग्य संस्था आणि सरकारने प्रमाणित केलेल्या खाजगी रुग्णालयांचा समावेश होतो. याशिवाय इतर कोणत्याही रुग्णालयात प्रसूती झाल्यास या योजनेचा लाभ घेता येणार नाही. त्याच वेळी, प्रधानमंत्री सुरक्षा मातृत्व अभियान (Pradhan Mantri Suraksha Matrutva Abhiyan) अंतर्गत, प्रसूतीची तपासणी खाजगी किंवा सरकारी रुग्णालयात दर महिन्याला 1 ते 9 तारखेदरम्यान केली जाऊ शकते.
जननी सुरक्षा योजनेची मुख्य वैशिष्ट्ये
• LPS सह राज्यांना लक्ष्य करणे.
• गर्भवती महिलांची स्थिती सुधारण्यासाठी प्रयत्न करणे.
• वितरणासारख्या समस्यांचा मागोवा घेणे.
• प्रसूतीची तपासणी आणि आई आणि बाळाच्या जन्मानंतरची काळजी.
• स्त्री आणि सरकार यांच्यात दुवा ठेवणे.
• अंगणवाडी आणि आशा सेविकांना प्राथमिक भूमिका प्रदान करणे.
आवश्यक कागदपत्रे
• अर्जदार महिलेचे वय 19 वर्षे किंवा त्याहून अधिक असावे.
• जननी सुरक्षा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी तुमच्याकडे आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र असणे आवश्यक आहे.
• सरकारी हॉस्पिटलने दिलेला जन्म दाखला
• महिलेचा बँक खाते क्रमांक
• तुम्हाला ही कागदपत्रे योजनेच्या अर्जासोबत जमा करावी लागतील. हा अर्ज मंजूर झाल्यानंतरच योजनेचा लाभ दिला जाणार आहे.
कसा कराल अर्ज?
• जननी सुरक्षा योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी, अर्जदार महिलेला प्रथम आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल.
• त्यानंतर वेबसाइटचे होम पेज तुमच्या समोर ओपन होईल.
• होम पेजवर तुम्हाला अर्जाचा फॉर्म PDF डाउनलोड करावा लागेल.
• डाउनलोड केल्यानंतर, फॉर्मची प्रिंटआउट घ्या.
यानंतर, फॉर्ममध्ये विचारलेली सर्व माहिती भरा जसे: अर्जदाराचे नाव, वडील-पतीचे नाव, वय, लिंग, गर्भधारणेची तारीख इ.
• आता फॉर्ममध्ये विचारलेल्या सर्व कागदपत्रांच्या छायाप्रती सोबत जोडा.
सर्व माहिती भरल्यानंतर, फॉर्म पुन्हा एकदा वाचा, फॉर्ममध्ये काही चूक असल्यास ती दुरुस्त करा.
• आता फॉर्म तुमच्या खाजगी आरोग्य केंद्रात आणि अंगणवाडी केंद्रात जमा करा.
• त्यानंतर तुमच्या सर्व कागदपत्रांची पडताळणी केली जाईल आणि त्यानंतर तुम्हाला योजनेचा लाभ दिला जाईल.
• सर्व माहिती नावनोंदणी आणि अद्ययावत करण्यासाठी आशा कार्यकर्त्या जबाबदार असतील आणि सर्व गर्भवती महिलांना माहिती देतील हे स्पष्ट करा.
• या योजनेंतर्गत लाभ मिळविण्यासाठी, कोणत्याही गर्भवती महिलेला तिच्या ग्रामपंचायतीच्या आशा कार्यकर्त्याला भेटावे लागेल.
• आशा कार्यकर्त्याच्या अनुपस्थितीत गावप्रमुखाशीही संपर्क साधता येतो.
